TEXAS ,KHÁT VỌNG LY KHAI VÀ THẢM HỌA.

exas là tiểu bang lớn thứ hai tại Hoa Kỳ, sau Alaska, với diện tích 268.820 dặm vuông Anh (696.200 km2). Nếu xét về diện tích, Texas rộng hơn 10% so với Pháp và lớn gần gấp đôi Đức hay Nhật Bản, đứng thứ 27 trong số các đơn vị hành chính cấp một quốc gia trên thế giới. Nếu độc lập, Texas sẽ là quốc gia lớn thứ 40 trên thế giới, xếp hạng sau Chile và Zambia. Tây Ban Nha là quốc gia châu Âu đầu tiên tuyên bố chủ quyền đối với khu vực Texas. Pháp cũng từng nắm giữ một thuộc địa tồn tại ngắn ngủi ở Texas. Mexico kiểm soát lãnh thổ này cho đến khi Texas giành độc lập vào năm 1836, Texas khi đó trở thành một nước Cộng hòa. Năm 1845, nước Cộng hòa Texas gia nhập vào Hợp chúng quốc Hoa Kỳ, trở thành bang thứ 28 của Liên bang. Việc Hoa Kỳ sáp nhập Texas nổi bật trong chuỗi sự kiện dẫn đến Chiến tranh Hoa Kỳ-México vào năm 1846. Do là một tiểu bang duy trì chế độ nô lệ, Texas tuyên bố thoát ly khỏi Hợp chúng quốc vào đầu năm 1861, và gia nhập vào Liên minh miền Nam trong Nội chiến Hoa Kỳ. Sau khi kết thúc chiến tranh và tái gia nhập Liên bang, Texas bước vào một giai đoạn đình trệ kéo dài về mặt kinh tế. Ngay từ năm 1837, Texas đã tiến hành một số nỗ lực nhằm thượng lượng về việc sáp nhập vào Hợp chúng quốc Hoa Kỳ. Sự phản đối bên trong Texas đến từ phe dân tộc chủ nghĩa, cùng với phe phản đối phế nô mạnh mẽ tại Hoa Kỳ, khiến cho quá trình thu nhận Texas vào Liên bang bị chậm lại. Texas cuối cùng được sáp nhập vào Hoa Kỳ khi nhân vật bành trướng chủ nghĩa James K. Polk giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ năm 1844.Vào ngày 29 tháng 12 năm 1845, Quốc hội Hoa Kỳ phê chuẩn việc Texas gia nhập vào Hợp chúng quốc Hoa Kỳ với địa vị là một tiểu bang cấu thành của Liên bang. Sau khi Hoa Kỳ thôn tính Texas, México đoạn tuyệt quan hệ ngoại giao với Hoa Kỳ. Trong khi Hoa Kỳ tuyên bố rằng biên giới của Texas kéo dài đến Rio Grande, México tuyên bố rằng đó là sông Nueces. Nước Cộng hòa Texas trước đó không thể quản lý biên giới mà mình tuyên bố, song Hoa Kỳ có sức mạnh quân sự và ý chí chính trị để thực hiện điều đó. Chiến tranh thế giới thứ hai có tác động đáng kể đến Texas, liên bang đổ tiền vào việc xây dựng các căn cứ quân sự, các nhà máy vũ khí, các trại giam giữ tù binh chiến tranh và viện quân y; 750.000 thanh niên ở lại phục vụ; các thành phố bùng nổ với ngành công nghiệp mới, các cơ sở bậc đại học nắm giữ các vai trò mới; và hàng trăm nghìn nông dân nghèo rời đi để tìm kiếm các công việc phục vụ chiến tranh với mức lương cao hơn, và họ không bao giờ còn quay trở lại làm nông nghiệp. Hiến pháp hiện nay của Texas được thông qua vào năm 1876. Giống như nhiều tiểu bang khác, Hiến pháp Texas phân chia rõ ràng quyền lực. Tuyên ngôn nhân quyền của tiểu bang có phạm vi rộng hơn nhiều so với tuyên ngôn của liên bang, và có những điều khoản độc nhất của Texas. Texas có một hệ thống gồm nhiều nhánh hành pháp, giới hạn quyền lực của Thống đốc. Ngoại trừ Thư ký Chính quyền (Secretary of State), các cử tri bầu ra các quan chức hành pháp một cách độc lập, do đó các ứng cử viên chịu trách nhiệm trực tiếp trước công chúng thay vì trước Thống đốc. Hệ thống bầu cử này dẫn đến việc một số nhánh hành pháp bị phân chia giữa các đảng Lưỡng viện của cơ quan Lập pháp Texas gồm có Hạ viện với 150 thành viên, và Thượng viện với 31 thành viên. Chủ tịch Hạ viện đứng đầu Hạ viện, còn Phó thống đốc đứng đầu Thượng viện. Cơ quan lập pháp họp định kỳ, song Thống đốc có thể triệu tập các phiên họp đặc biệt. Năm tài chính của tiểu bang kéo dài từ 1 tháng 9 năm trước đến 31 tháng 8 năm sau. Cơ quan tư pháp của Texas là một trong các cơ quan tư pháp phức tạp nhất tại Hoa Kỳ, với các quyền lực chồng chéo nhau. Texas có hai tòa án thượng thẩm: Tòa Thượng thẩm Texas với các trường hợp dân sự, và Tòa Chống án Tội phạm Texas. Ngày 12/12/2020 Texas tính đường ly khai sau phán quyết của Tối cao pháp viện. Giới lãnh đạo đảng Cộng hòa tại bang Texas đe dọa tách khỏi Mỹ và thành lập hiệp chủng quốc mới sau khi bị Tòa án Tối cao bác đơn kiện. Chủ tịch đảng Cộng hòa tại Texas, ông Allen West tuyên bố chỉ trích quyết định của Tòa án Tối cao về đơn kiện của bang này đối với 4 bang chiến địa liên quan đến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. “Quyết định này lập ra tiền lệ qua đó các bang có thể vi phạm hiến pháp Mỹ và không bị quy trách nhiệm. Điều này sẽ gây chia rẽ sâu rộng đối với tương lai của nền cộng hòa hiến pháp. Có lẽ, các bang tuân thủ luật pháp nên liên kết với nhau và thành lập liên hiệp các bang sẽ tuân thủ hiến pháp”. Ngày (26/1), dân biểu bang Texas Kyle Biedermann đã giới thiệu một dự luật cho phép người dân Texas bỏ phiếu về việc ly khai khỏi Hoa Kỳ. Dự luật Hạ viện 1359 (House Bill 1359), còn được gọi là Đạo luật Trưng cầu dân ý Độc lập Texas (Texas Independence Referendum Act), sẽ cho phép người dân bỏ phiếu về việc Cơ quan Lập pháp có nên thành lập một ủy ban lâm thời chung để lên kế hoạch giành độc lập cho tiểu bang hay không. Ông Biedermann viết trên Twitter: “Hôm nay, tôi đã đệ trình dự luật HB 1359, Đạo luật Trưng cầu Dân ý Độc lập Texas. Trong nhiều thập kỷ, những lời hứa của nước Mỹ và quyền tự do cá nhân của chúng ta đã bị xói mòn. Giờ là lúc Người dân Texas có quyền quyết định tương lai của chính mình”. Trong một thông cáo báo chí, tổ chức Texas Nationalist Movement (Phong trào Dân tộc Texas) giải thích rằng “dự luật sẽ cho người dân Texas cơ hội đi bỏ phiếu vào tháng 11/2021 và bắt đầu quá trình xác nhận lại vị thế của chúng ta như một quốc gia độc lập. Nếu người dân bỏ phiếu ủng hộ, dự luật quy định việc thành lập một ủy ban để bắt đầu thực hiện kế hoạch chuyển tiếp, giải quyết tất cả các vấn đề liên quan đến việc tách khỏi chính phủ liên bang”. Chủ nghĩa ly khai là sự ủng hộ việc tách ra của một quốc gia có sự phân chia về văn hoá, sắc tộc, bộ tộc, tôn giáo, chủng tộc, chính phủ hoặc giới tính ra khỏi một nhóm lớn hơn. Mặc dù nó thường đề cập đến sự ly khai chính trị đầy đủ, các nhóm ly khai có thể chỉ tìm kiếm quyền tự trị lớn hơn. . Tuy nhiên trong vụ “Texas kiện White” năm 1869, Tòa án Tối cao Mỹ đã ra phán quyết rằng đơn phương ly khai trái với Hiến pháp. Hiến pháp không cho phép các tiểu bang quyền ly khai, và không có mấy bằng chứng cho thấy đa số người dân Texas thật sự muốn rời khỏi nước Mỹ. Cuộc khủng hoảng tuần trước ở Texas xuất phát từ một đặc điểm nổi bật khác của bang: sự độc lập, tách khỏi chính phủ liên bang và phần còn lại của đất nước. Sự thống trị của ngành năng lượng và mơ ước về một "Cộng hòa Texas" đã trở thành "tội đồ" dẫn đến thảm họa mất điện khiến hàng triệu người dân Texas phải chịu cái lạnh thấu xương trong cơn bão tuyết làm tê liệt phần lớn bang.