THẾ NÀO LÀ MỘT TỔNG THỐNG ĐỘC TÀI PHI DÂN CHỦ ?

Có một số vấn đề khi tranh luận trên mạng xã hội người Việt chúng ta do không nắm vững các nguyên tắc dân chủ và độc tài nên cứ cãi nhau liên tu bất tận. Bên này chụp mũ bên kia là "cuồng", là "ngu" rồi sau đó là chửi rủa, block nhau. Đâu là quan tòa, đâu là đúng sai?Có những tiêu chí để đánh giá cả đấy. Đó là những tiêu chí thuộc về lý trí.

1/ THẾ NÀO LÀ MỘT TỔNG THỐNG ĐỘC TÀI PHI DÂN CHỦ ?

Không thể căn cứ vào việc ông ta làm để mị dân mà căn cứ vào thể chế chính trị. Ví dụ với tổng thống Hàn Quốc Park Chung Hee bạn không thể viện cớ ông nay đã tạo ra "Huyền thoại sông Hàn",xây xa lộ Hàn Quốc rồi làm nên kỳ tích kinh tế đưa Hàn Quốc từ nước nghèo đói đi lên để rồi đúc tượng ông ta. Minh Trị Thiên Hoàng, Hitler cũng làm như thế với Nhật và Đức...Nhưng cả ba nền dân chủ ba nước này đều xem đó là sai lầm của lịch sử. Chỉ những hậu duệ được hưởng quyền lợi của các chế độ này mới vinh danh họ mà thôi. Giáo dục của Hàn Quốc hiện nay sẽ không bao giờ xếp Park Chung Hee vào danh sách những tổng thống yêu nước. Trái lại họ xem ông là kẻ cần đánh đổ và giải oan cho người đã bắn chết ông.

Nguyên nhân vì sao ? Vì thể chế chính trị mà Park Chung Hee tạo ra là phi dân chủ . Người ta căn cứ trên những yếu tố sau đây:
- Hiến pháp Hàn Quốc dưới thời Park Chung Hee là hiến pháp tập trung quyền lực vào tay một cá nhân.
- Đàn áp đối lập.
- Không có tam quyền phân lập.
- Quốc hội bù nhìn, không có pháp trị.
- Đàn áp tự do ngôn luận.
- Không có bầu cử tự do để dân chọn đảng cầm quyền từ hai hay nhiều đảng.

Trong đó yếu tố quan trọng nhất, dễ nhận thấy nhất để xếp Park Chung Hee vào danh sách tội nhân của nhân dân Hàn Quốc đó là đàn áp đối lập. Bất kỳ ông tổng thống nào nếu có yếu tố này thì bao nhiêu công lao kinh tế chỉ là vứt đi, là thứ để lừa dân. Và ông ta sẽ bị lịch sử lên án, là thành phần chống lại nhân dân, tội danh sẽ được ghi vào sách giáo khoa lịch sử để giảng dạy cho thế hệ sau.

2/THẾ NÀO LÀ MỘT TỔNG THỐNG DÂN CHỦ ?

Một tổng thống dân chủ là tổng thống được bầu lên từ đa số, có giám sát bởi một đảng đối lập và một bản hiến pháp dân chủ. Bầu cử được tối cao pháp viện xác quyết là không gian lận.

Một ông tổng thống dân chủ được xem xét qua hiến pháp và thể chế chính trị dưới thời ông ấy chứ không qua những chính sách ông ấy làm.

Ông Trump có phải là tổng thống dân chủ không ?

Ông Trump không thể bảo ông là nhà độc tài vì cuộc điều tra của phe đối lập nhắm vào ông không ra phán quyết bầu cử đó là gian lận, có sự can thiệp của người Nga. Sẽ có người đưa ra những thuyết âm mưu để bác bỏ nhưng thực tế là tối cao pháp viện Mỹ không xác quyết điều đó. Ông Trump làm tổng thống dưới một bản hiến pháp dân chủ thật sự không cần bàn cãi,ông bị kiểm soát bởi đảng đối lập,tam quyền phân lập, tự do báo chí...

Vậy người nào bảo ông Trump là tổng thống độc tài thì phải xem lại hệ thần kinh của họ.

Bây giờ vấn đề đặt ra là "cuồng Trump" hay "không cuồng Trump".Và "cuồng Trump" có gì sai?

a/ Mệnh đề thứ nhất : nếu Trump là tổng thống độc tài thì "cuồng Trump" là quá sai. Nhưng Trump không phải.

b/ Mệnh đề thứ hai : Trump là một tổng thống dân cử.

Thế nào là tổng thống dân cử ? Đó là người được đa số bỏ phiếu tín nhiệm trong một cuộc bầu cử hợp hiến. Theo hiến pháp Mỹ" Sau ngày 20/1 dù bạn thích hay không thích thì người chiến thắng bởi đa số trong một cuộc bỏ phiếu hợp lệ vẫn là tổng thống của bạn".

Ở đây lại nảy sinh ra một trường hợp khác : đó là dù ông ta chiến thắng nhưng tôi vẫn có quyền không phục.

Và hiến pháp Mỹ thừa nhận"quyền không phục" đó của anh . Cái này gọi là quyền tự do ngôn luận của phe thiểu số đối lập.

Tuy nhiên bạn phải nên lưu ý rằng bạn chỉ có quyền phản đối bằng lời nói, chữ viết mà thôi. Nếu quyết định hành pháp của tổng thống mà bạn chống đối bằng hành động thì bạn có thể ra tòa để ngành tư pháp xử bạn.

Về "cuồng Trump": tất nhiên ta phải thừa nhận một thực tế rằng nạn "sùng bái cá nhân" vẫn tồn tại trong thể chế dân chủ và không ít người nhiễm căn bệnh này. Tuy nhiên vì ông Trump không phải là nhà độc tài, mọi quyết định của ông đều có dấu ấn của đảng đối lập và hiến pháp nên "cuồng Trump" không đến nỗi nguy hiểm như cuồng các lãnh tụ độc tài. Trên thực tế, ông Trump chỉ là kẻ làm thuê cho dân Mỹ. Do vậy cuồng một kẻ làm thuê theo ý định của đa số dân Mỹ thì cũng chính là "cuồng dân chủ". Ông Trump không thể làm sai mà không bị trừng phạt nên đừng lo là "cuồng Trump" sẽ đưa nước Mỹ xuống hố.

Ông Trump có đàn áp đối lập không ?

Không nên cho rằng việc ông Trump công kích báo chí,dọa bỏ tù người này người kia rồi cho đó là đàn áp đối lập. Đó là quyền tự do ngôn luận của ông ấy để phản biện lại quyền tự do ngôn luận của báo chí đối lập. Chừng nào ông can thiệp vào ngành tư pháp để bỏ tù phe chống ông thì đó mới là đàn áp đối lập.

Trong các chính sách kinh tế, chính trị, ngoại giao,quân sự,an sinh xã hội... của ông Trump sẽ có hai phe đồng tình và phản đối.Chưa chắc đồng tình nghĩa là ông Trump đúng, mà cũng chưa chắc phản đối là ông Trump sai. Đó chỉ là suy nghĩ chủ quan của những người đồng quan điểm hay khác quan điểm với ông Trump.

Tuy nhiên có một số vấn đề cần lưu ý :
- Ông Trump có thể sáng tạo nhưng không thể sáng tạo vượt quá những gì mà hiến pháp Mỹ cho phép.
- Các quan điểm của ông Trump đa phần không thể đi ngược với quan điểm của đa số dân Mỹ. Nếu ngược lá phiếu của dân sẽ cho ông về vườn. Vì dân là chủ chứ không phải ông.

Từ những phân tích trên có thể thấy những nhận định bảo Trump là tổng thống dân túy, dân Mỹ "cuồng Trump" là thiếu cơ sở. Nước Mỹ là một dân tộc lý trí không thể bị dẫn dắt bởi một chính trị gia. Chính họ mới là kẻ điều khiển và dẫn dắt nền chính trị Mỹ thay đổi theo hướng nào, chống ai, hòa bình hay chiến tranh chứ không phải là một đảng phái hay một nhân vật chính trị nổi bật nào đó. Điều này các nhà lập hiến Mỹ đã nghĩ đến hơn hai trăm năm trước và ngày nay đã được thừa nhận. Không một ông tổng thống nào có thể dẫn dắt được bộ óc của hàng ngàn tỷ phú, nhà khoa học, chính trị, sinh viên xuất sắc ở những trường đại học hàng đầu thế giới.

Do vậy nỗi lo "cuồng Trump" cũng chỉ là nỗi lo của những kẻ "ghét Trump" vì ông đụng đến quyền lợi của họ mà thôi.