Hiến pháp Mỹ quy định, nếu tổng thống bất ngờ qua đời, từ chức hoặc không còn đủ khả năng đảm đương nhiệm vụ, các quan chức cấp cao theo thứ tự quyền lực sẽ trở thành người kế nhiệm. Những người này lần lượt gồm phó tổng thống, chủ tịch Hạ viện, chủ tịch Thượng viện lâm thời, rồi đến các bộ trưởng trong chính phủ. Ba bộ trưởng đứng đầu danh sách kế vị là Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ trưởng Tài chính và Bộ trưởng Quốc phòng.
Trong trường hợp tổng thống lâm bệnh nên tạm thời không thể điều hành việc công, phó tổng thống sẽ nắm quyền thay ông. Ngày 13/7/1985, phó tổng thống George H.W. Bush trở thành quyền tổng thống Mỹ trong 8 tiếng. Suốt thời gian này, Tổng thống Ronald Reagan đang trải qua một cuộc phẫu thuật.
Đến nay, CNN cho biết 8 vị phó tổng thống đã tiếp quản Nhà Trắng sau khi tổng thống Mỹ qua đời và từ chức (một trường hợp). Ngày 22/11/1963, Phó tổng thống Lyndon B. Johnson đã tuyên thệ nhậm chức tổng thống Mỹ trong buổi lễ tổ chức khẩn trương trên chiếc Không lực 1. Buổi lễn diễn ra hơn hai tiếng sau khi ông John F. Kennedy bị ám sát.
Những bí mật về "người chỉ định sống sót"
Vào những sự kiện quan trọng như khi Tổng thống Barack Obama đọc Thông điệp Liên bang, phần lớn quan chức và nghị sĩ cao cấp sẽ tập trung tham dự tại trụ sở quốc hội. Lúc này, Cơ quan Mật vụ Mỹ sẽ tăng cường canh gác một thành viên nội các. Trong trường hợp một vụ tấn công khủng bố xảy ra khiến những người trong danh sách kế nhiệm đều thiệt mạng, vị bộ trưởng được bảo vệ sẽ trở thành tổng thống.
Vào những sự kiện quan trọng như khi Tổng thống Barack Obama đọc Thông điệp Liên bang, phần lớn quan chức và nghị sĩ cao cấp sẽ tập trung tham dự tại trụ sở quốc hội. Lúc này, Cơ quan Mật vụ Mỹ sẽ tăng cường canh gác một thành viên nội các. Trong trường hợp một vụ tấn công khủng bố xảy ra khiến những người trong danh sách kế nhiệm đều thiệt mạng, vị bộ trưởng được bảo vệ sẽ trở thành tổng thống.
Chánh văn phòng Nhà Trắng là người chọn lựa bộ trưởng nào sẽ trở thành "người sống sót". Theo nguyên tắc, những bộ trưởng cấp cao (như Ngoại trưởng hoặc Bộ trưởng Tài chính) sẽ không nằm trong danh sách.
Trang ABC cho biết, một số vị bộ trưởng từng được chỉ định sẵn sàng kế vị là các Bộ trưởng Năng lượng Ernest Moniz (đương nhiệm) và Steven Chu (nhiệm kỳ 2009 - 2013), Bộ trưởng Nông nghiệp Tom Vilsack (đương nhiệm), Bộ trưởng Nội vụ Ken Salazar (2009 - 2013), Bộ trưởng Nhà ở và Phát triển Đô thị Shaun Donovan (đương nhiệm) và Bộ trưởng Tư pháp Eric Holder (2009 - 2015).
Vào đêm diễn ra sự kiện, ông (hoặc bà) đó không tham gia cùng các đồng nghiệp mà di chuyển đến một địa điểm an toàn bí mật. Như vậy, trong vài tiếng, vị bộ trưởng trở thành đối tượng được bảo vệ nghiêm ngặt nhất hành tinh, với cấp độ an ninh tương tự tổng thống Mỹ.
Nhà Trắng giữ kín danh tính của người được lựa chọn vì lý do an ninh cho đến sau ngày sự kiện. Tuy nhiên, bộ trưởng được chọn đã biết về quyết định quan trọng này từ vài tuần trước. Sau đó, ông sẽ bắt đầu những bước chuẩn bị nhanh chóng để tiếp thu các kiến thức, kỹ năng cần thiết khi trở thành tổng tư lệnh của nước Mỹ. Một số người cho biết, họ đã được giới thiệu hoạt động ở Phòng Tình huống của Nhà Trắng và tổng quan hoạt động của chính phủ.
Người kế vị tổng thống cũng phải tuân thủ những nguyên tắc mà hiến pháp quy định đối với ông chủ Nhà Trắng. Theo đó, dù giữ chức ngoại trưởng, ông Henry Kissinger và bà Madeleine Albright không thuộc về danh sách kế vị do họ sinh ra ở ngoài nước Mỹ. Tương tự, Bộ trưởng Nội vụ Sally Jewell (đương nhiệm) cũng không thể trở thành người chỉ định sống sót vì bà vốn là công dân gốc Anh.
Mỹ ngày 27/3 trở thành vùng dịch Covid-19 lớn nhất thế giới với hơn 85.000 ca dương tính nCoV và hơn 1.300 người chết. Ngay cả khi Tổng thống Donald Trump được xét nghiệm âm tính nCoV, đại dịch vẫn gây lo ngại khả năng toàn bộ nội các chính quyền Mỹ, cũng như các thành viên quốc hội và Tòa án Tối cao, sẽ bị vô hiệu hóa vì nCoV.
Nếu kịch bản này trở thành hiện thực, quân đội Mỹ có thể phải thực thi những phương án bí mật nhằm duy trì kiểm soát đất nước, trong đó gồm sơ tán quan chức tại thủ đô Washington D.C và chuyển quyền điều hành cho những người đang trú ẩn ở các địa điểm xa xôi.
Mọi kế hoạch dự phòng đều được đóng dấu tuyệt mật, có thể được kích hoạt trong trường hợp những người lãnh đạo nước Mỹ đều thiệt mạng hoặc không thể đảm nhận nhiệm vụ. Lệnh sẵn sàng thực thi kế hoạch được đưa ra cách đây 3 tuần, không chỉ nhằm bảo vệ Washington D.C mà còn chuẩn bị khả năng áp dụng thiết quân luật tại Mỹ.
Về lý thuyết, tướng không quân Terrence O'Shaughnessy, chỉ huy Bộ tư lệnh Phòng không Bắc Mỹ (NORAD), sẽ là người nắm quyền điều hành đất nước trong trường hợp toàn bộ ban lãnh đạo Mỹ bị vô hiệu hóa. Ông sẽ giữ vai trò này đến khi Mỹ lựa chọn được một lãnh đạo dân sự thay thế.
Trong quá khứ, mọi kịch bản dự phòng của quân đội Mỹ đều được xây dựng theo hướng chính quyền dân sự gặp vấn đề, mất khả năng kiểm soát và cần sự trợ giúp từ lực lượng vũ trang. Tuy nhiên, Covid-19 đặt ra nguy cơ mới khi bản thân quân đội Mỹ cũng có thể chịu ảnh hưởng từ đại dịch.
CONPLAN 3400 là "kế hoạch phòng thủ đất nước" khi chiến sự nổ ra trên lãnh thổ Mỹ. CONPLAN 3500 đề ra phương án hỗ trợ chính quyền dân sự trong tình huống khẩn cấp, chỉ trừ tấn công vũ trang vào nước Mỹ. CONPLAN 3600 là kế hoạch phòng thủ khu vực thủ đô và duy trì chính quyền khi xảy ra thảm họa.
7 kế hoạch được đề ra cho công việc này, trong đó gồm 3 phương án di chuyển quan chức Nhà Trắng và chính quyền liên bang. Đầu tiên là Phương án Giải cứu và Sơ tán người trong Khu nhà điều hành (RESEM) với mục tiêu bảo vệ Tổng thống Donald Trump, Phó tổng thống Mike Pence và gia đình họ. Binh sĩ Mỹ có nhiệm vụ đưa những người này tới khu vực an toàn theo chỉ đạo của Cơ quan Mật vụ, hoặc cứu họ khỏi đống đổ nát của Nhà Trắng sau thảm họa.
Thứ hai là Kế hoạch Sơ tán Khẩn cấp Liên quân (JEEP), trong đó nhiệm vụ chính là đưa Bộ trưởng Quốc phòng và các lãnh đạo lực lượng vũ trang khỏi thủ đô Washington D.C. Tiếp đó là Kế hoạch Atlas nhằm đưa các lãnh đạo dân sự tại quốc hội, Tòa án Tối cao và nhiều quan chức xuống hầm ngầm bí mật, mọi hoạt động chính phủ sẽ chuyển tới bang Maryland.
Ba kế hoạch mang mật danh Octagon, Freejack và Zodiac sẽ huy động các đơn vị quân đội ở thủ đô Washington DC, bang Bắc Carolina và phía đông bang Maryland để bảo vệ hoạt động chính phủ nếu xảy ra tình trạng hỗn loạn, sụp đổ xã hội. Phương án cuối cùng mang tên Granite Shadow đặt ra quy trình thực hiện các nhiệm vụ trên đất Mỹ có liên quan tới vũ khí hủy diệt hàng loạt
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét