Từ lâu chính trị Mỹ đã là cuộc tranh cử giữa hai quan điểm chính trị khác nhau : cánh tả và cánh hữu. Vai trò của cá nhân có nhưng chỉ đóng góp một phần.
Cánh tả : đó là cào bằng.
Cánh hữu : đó là vun vén cho cá nhân.
Cánh hữu : đó là vun vén cho cá nhân.
Nói cho dễ hiểu là cánh hữu chuyên tạo điều kiện để con người làm giàu cho cá nhân,doanh nghiệp, công ty, tập đoàn, tạo tăng trưởng kinh tế. Từ tăng trưởng kinh tế này tăng phúc lợi xã hội, ngân sách quốc gia.
Tuy nhiên cánh tả lại tập trung nhắm vào tài sản của 1% giàu có của tầng lớp trên xã hội . Tài sản này chiếm 90 ngàn tỷ USD. Chính sách của họ là làm sao tầng lớp này phải chia bớt cho 99% còn lại.
Ví dụ anh Bill Gates,anh Mark có tài sản gần 100 tỷ USD ăn cả đời cũng không hết nên phải chia bớt cho dân nghèo bằng chính sách thuế lũy tiến. Anh mua sắm nhà cửa, siêu xe hay bất cứ cái gì cũng phải đóng thuế lũy tiến.Ở cái nhà 1 triệu đóng 7.000/năm; 10 triệu là 70.000/năm; 100 triệu là 700.000/năm. Công ty anh lời 1 triệu đóng thuế 35% tức 350.000/năm 10 triệu đóng 3 triệu 500 ngàn/năm. Cứ thế nhân lên.
Cánh hữu lại muốn giảm số tiền đóng thuế này xuống còn 21%. Nên giới chủ được lợi rất nhiều. Nhưng ngân sách lại thất thu và từ đó các quỹ phúc lợi,an sinh xã hội bị cắt xén.
Quan niệm của cánh hữu giảm thuế là để giới chủ có thêm tiền đầu tư vào vốn,không vay ngân hàng nhằm mở rộng doanh nghiệp, tạo ra nhiều việc làm.
Nếu không có những biến động như khủng hoảng tài chính,dịch bệnh thì cánh hữu sẽ lấy tăng trưởng kinh tế quốc gia chẳng hạn 2% GDP bù vào khoản thâm hụt vì đã giảm thuế cho người giàu để đưa vào quỹ phúc lợi xã hội.
Nhưng khi có dịch bệnh, khủng hoảng thì xem như chính sách giảm thuế cho người giàu bị phá sản. Tại sao?
Bởi anh lấy cái số tiền đáng ra người nghèo phải được hưởng đó nhằm giúp người giàu tạo ra công việc cho người nghèo. Nhưng khủng hoảng,dịch bệnh đã làm cho doanh nghiệp phá sản, số việc làm không tăng thêm mà giảm đi. Tăng trưởng kinh tế không có mà lại âm 4,8% GDP thì người nghèo gặp bất lợi. Vừa bị cắt giảm quỹ phúc lợi xã hội, vừa thất nghiệp. Như vậy những sắc dân yếu thế nhất sẽ quậy.
Đó là vấn đề chính về kinh tế. Một bên muốn tạo ra sự thịnh vượng, một bên muốn tạo ra sự công bằng san sẻ. Tuy nhiên dịch bệnh thì làm người giàu phá sản, người siêu giàu bốc hơi tài sản trên thị trường chứng khoán nhưng người nghèo thì thành vô gia cư hay lâm vào các tệ nạn xã hội.
Do vậy khi cánh hữu nắm quyền nếu không có khủng hoảng,dịch bệnh thì dân cũng sẽ bầu họ nắm quyền tiếp để trông mong vào tăng trưởng kinh tế. Nếu thất nghiệp,phúc lợi xã hội bị cắt xén thì dân nghèo sẽ nhờ đến cánh tả để moi tiền từ trong túi anh giàu ra.
Khi cánh tả nắm quyền thì xã hội sẽ ổn định trở lại tuy nhiên tăng trưởng kinh tế rất chậm vì người giàu bị đánh thuế cao nên ít vốn mở rộng sản xuất. Người nghèo sau một khoản thời gian được chăm lo từ quỹ an sinh xã hội nên ít quan tâm hơn đến quyền bầu cử để mặc cho giới làm ăn bỏ phiếu, từ đó cánh hữu trở lại thắng thế.
Người VN thường hay so sánh tài năng ông này,ông kia để đánh giá rằng ông già lú lẫn ấy mà làm TT thì nước Mỹ thế này thế khác, phải là người ăn nói giỏi như ông Trump mới xứng đáng ghế TT. Thật ra cái đó chỉ một phần. Bởi nước Mỹ không phải là nước độc tài và TT chỉ là nắm hành pháp. Khi trúng cử ông phải bổ nhiệm cả một dàn bộ trưởng và những bộ trưởng này mới điều hành cụ thể. Ngoài ra tổng thống còn có cả một dàn think tak, từng lĩnh vực đều có chuyên gia về ngành đó góp ý cho ông. Chưa hết tổng thống còn bị giám sát chặt bởi chủ tịch hạ viện và thường bị hai viện phủ quyết qua lại các quyết định lớn. Nếu tổng thống điều hành bằng sắc lệnh có khi sẽ bị dân kiện và ngành tư pháp cấm chỉ để rồi kéo nhau lên tối cao pháp viện.
Vì vậy người Việt do không nắm cơ chế điều hành của thể chế dân chủ nên chỉ coi mặt ông này,ông nọ phát biểu như thế nào để đánh giá mà không tìm hiểu sâu chính sách cân bằng và kiểm soát quyền lực của hiến pháp Mỹ.
Do đó khi Trump nói " Biden dù nói năng không trôi chảy nhưng sẽ là tổng thống của bạn" là ông nói thật. Vì sao? Vì ông đã xài hết chính sách thiên về cá nhân,giới chủ rồi nhưng kinh tế không tăng trưởng mà lại âm, ngân sách quốc gia thâm hụt, nợ dưới thời ông thêm 6.000 tỷ. Đó là do ông sơ suất khi đánh nhau về thương mại với Trung Quốc phòng thủ không kỷ bị nó đánh một đòn dưới thắt lưng Covid-19 ngã quỵ. Nếu Trump tiếp tục làm sẽ phải thi hành chính sách cào bằng của cánh tả, bằng không sẽ nội chiến. Tuy nhiên dân nghèo và tầng lớp cử tri trung gian sẽ không cho Trump làm điều đó. Để ngăn nội chiến chết người họ phải bầu cho đảng dân chủ. Họ thấy nhắm vào túi tiền của giới giàu có chắc ăn hơn vì tăng trưởng kinh tế không đến ngay, việc làm cũng không thể có ngay khi suy thoái kinh tế xảy ra trên toàn cầu.
Kết luận: Khi kinh tế lên đảng Cộng hòa nắm quyền, khi kinh tế xuống quyền lực được trao cho đảng Dân chủ. Nếu không hãy cứ chờ nội chiến.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét