THỰC CHẤT CỦA VIỆC BỒI THƯỜNG TRONG VỤ "CÁ CHẾT"

Bà con cứ xúm vào bàn tán chuyện Formosa bồi thường 500 triệu USD như vậy là quá ít,không đủ chia.Rồi phân chia mỗi người bao nhiêu tiền...Tôi thì không nghĩ là Formosa dễ dàng gật đầu cái rẹt để mất 500 triệu như thế đâu.Thử đặt câu hỏi là tại sao nghe tin cá chết Nguyễn Phú Trọng đi kinh lý ở Vũng Áng mà không nói gì? Tại sao Chu Xuân Phàm ngang nhiên thừa nhân"Chọn thép hay chọn cá" khi sự việc đang còn nghi vấn.Và tại sao trước khi công bố nguyên nhân thì báo chí Đài Loan đã đưa tin là Formosa sẽ đi vào hoạt động chính thức trong ba tháng sắp tới dù sự việc chưa ngã ngủ? .Và một vấn đề quan trọng khác đó là tại sao phải để đến 84 ngày mới công bố một nguyên nhân mà chỉ cần xét nghiệm trong vòng một ngày là đủ biết tại vì hóa chất gì khiến cá chết. Câu trả lời duy nhất là: Formosa đã đấm mõm hết cả từ Nguyễn Phú Trọng,Nguyễn Xuân Phúc và Bộ Tài nguyên môi trường...trở xuống để được xả thải ngoài quy trình.Chính vì vậy Trọng mới im re và Phàm thì dại dột nói hớ.Phàm thừa nhận nhưng chính quyền sợ lộ nên"cả vú lấp miệng em".Chúng dự định để lâu phân trâu hóa bùn nhưng không may quốc hội Đài Loan làm lớn chuyện,cử phóng viên sang VN làm phóng sự,chứng cứ rành rành.Do vậy "lưới trời tuy thưa nhưng khó thoát " nên đành phải bàn nhau tìm cách nhận tội. Chắc chắn khi họp bàn Trần Nguyên Thành sẽ bảo là:"Tôi đã chung chi cho các anh rồi nên không có chuyện bồi thường.Có gì ôm nhau chết chung" Nhưng bên Trọng,Phúc sẽ bảo:"Tôi không bắt các anh bồi thường mà chỉ cần các anh nhận lỗi và đưa ra một con số nào đó"" Đằng nào mỗi năm các anh cũng phải đóng thuế cho chúng tôi 2000 tỷ,chúng tôi sẽ trích lại từ số đó coi như các anh bồi thường". Chỉ có như vậy mới chẳng có căn cứ nào cả lại đưa ra mức bồi thường là 500 triệu.Trong khi nguyên tắc bồi thường là phải qua việc thành lập một ủy ban độc lập khảo sát tất cả các yếu tố gây thiệt hại cho môi trường,con người,phương pháp và tiến trình phục hồi nguyên trạng mới có thể xác định được con số cụ thể,sau đó còn tranh tụng trước tòa bởi luật sư hai bên ,mặc cả từng tí rồi mới đi đến thống nhất một con số.Việc này ở các nước pháp quyền có khi mất hàng năm.Chẳng hạn như việc các nạn nhân kiện "chất độc màu da cam" tại Mỹ cũng "trần ai khoai củ".Rốt cuộc cũng phải thua kiện.Bởi với người làm kinh doanh,đồng tiền đi liền khúc ruột,không dễ dàng nhả ra khi áp lực chưa đủ mạnh. Do vậy tiền bồi thường không phải là khúc ruột của Formosa.Tiền chỉ chuyển từ dạng này qua dạng khác.Và việc nhận tội bồi thường cũng khiến cho Formosa có lợi trong việc giữ uy tín kinh doanh.Đối với Việt nam thì giữ được chế độ,không phải lo dân bạo loạn. Còn chuyện tiền thuế Formosa đóng ít đi vào ngân sách.?Không sao cả.Nó cũng giống như chuyện đi vay mượn nước ngoài.Mượn ít mượn nhiều không thành vấn đề bởi đời này trả không được đời sau con cháu trả.Cái cốt yếu là chế độ đừng sụm là được. Hơn nữa dân Việt vốn mau quên,chỉ cần bồi thường cho họ ít tiền rồi khua chuông gõ mõ rùm beng lên,dùng báo chí bơm vào.Sau này biết bao sự kiện dồn dập xảy đến tất cả cũng sẽ quên đi chuyện cá chết,biển chết hôm nay.Có nhớ thì cũng một vài đứa mạng xã hội nhớ mà thôi.Còn 800 tờ báo trong tay đảng muốn nói gì mà chả được.