Cuộc bầu cử ngày 20/5 /2018 của Venezuela đã bị phe đối lập tẩy chay, coi đó là "lễ đăng quang" của một nhà độc tài. Cuộc bầu cử cũng bị phần lớn cộng đồng quốc tế lên án.
Ông Falcon - Cựu thống đốc bang , đối thủ chính của ông Maduro- lên án việc chính phủ đặt các lều đỏ gần các điểm bỏ phiếu trên khắp đất nước, tại đó người Venezuela được đề nghị quét "thẻ tổ quốc" sau khi bỏ phiếu với hy vọng sẽ nhận được giải thưởng. Thẻ do các tiểu bang cấp được sử dụng để nhận trợ cấp, bao gồm cả các hộp thực phẩm. Những người chỉ trích nói rằng kế hoạch này không khác gì việc mua phiếu bầu.
Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence và Ngoại trưởng Mike Pompeo ngay lập tức đã đồng loạt lên án cuộc bầu cử ở Venezuela và cho biết Washington sẽ chuẩn bị ‘những biện pháp kinh tế và ngoại giao nhanh chóng’ để giúp khôi phục nền dân chủ.
Chiến thắng này của ông Maduro đã bị phe đối lập Venezuela và cộng đồng quốc tế lên án là ‘trò hề’.
“Cuộc bầu cử ở Venezuela là giả tạo – nó không tự do và cũng không công bằng,” ông Pence nói trong một tuyên bố.
“Hoa Kỳ sẽ không ngồi yên để nhìn Venezuela sụp đổ và nỗi thống khổ của dân tộc can đảm này vẫn tiếp diễn… Chế độ Maduro phải cho phép viện trợ nhân đạo Venezuela và cần phải cho phép người dân của họ được lắng nghe,” tuyên bố của ông Mike Pence nói.
Nhiều cử tri đã tẩy chay cuộc bầu cử này. Tỷ lệ cử tri đi bầu là 46%, thấp hơn nhiều so với tỷ lệ 80% của cuộc bầu cử năm 2013.
Mỹ không công nhận kết quả bầu cử. Canada và một liên minh gồm 14 quốc gia Mỹ Latin cũng tuyên bố cuộc bỏ phiếu này bất hợp pháp, bao gồm Argentina, Mexico, Brazil, Chile, Colombia, Panama, Paraguay, St. Lucia, Guyana, Peru, Honduras, Guatemala và Costa Rica.
Hai tuần sau khi tuyên thệ nhậm chức, Marudo đối mặt với thách thức lớn nhất trong sự nghiệp: Thủ lĩnh đối lập Juan Guaido hôm 23/1 tuyên bố mình là tổng thống lâm thời của Venezuela. Đây là cao điểm căng thẳng sau 5 năm Venezuela lâm vào khủng khoảng.
Cuộc khủng hoảng kinh tế và chính trị ở Venezuela đã gây ra khủng hoảng nhân đạo, tạo ra một làn sóng di dân 2,5 triệu người. Chi phí nhu yếu phẩm, thực phẩm, thuốc men vượt ra ngoài tầm với của người dân, tỷ lệ thất nghiệp và tỷ lệ tội phạm cũng tăng vọt. Việc giá dầu giảm năm 2016 khiến kinh tế nước này thêm khó khăn. Năm 2017, tỷ lệ lạm phát của quốc gia Nam Mỹ vượt quá 2.600%
Trong báo cáo công bố tháng 5/2018, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền cho biết hầu hết người Venezuela không ăn đủ no. Nhiều người rời bỏ đất nước để tránh khủng hoảng. Liên Hợp Quốc ước tính ba triệu người Venezuela đã di cư từ năm 2014.
Khi sự giận dữ của công chúng với Maduro tăng lên, ông tìm cách củng cố quyền lực. Maduro cố gắng vô hiệu hóa cơ quan lập pháp sau khi phe đối lập nắm quyền kiểm soát quốc hội năm 2015. Tháng 3/2017, Tòa án Tối cao Venezuela, gồm nhiều người trung thành với Maduro, tuyên bố họ có quyền tước bỏ mọi quyền lực của quốc hội.
Động thái này, kết hợp với sự thất vọng về khủng hoảng kinh tế đã khiến hàng chục nghìn người Venezuela xuống đường. Các cuộc biểu tình lớn và đụng độ với cảnh sát diễn ra trong nhiều tuần. Khoảng 120 người chết trong các sự cố liên quan đến biểu tình. Phe đối lập cho rằng Maduro muốn "xây dựng chế độ độc tài" trong khi Tổng thống gọi những người chống đối là "thành phần khủng bố và phá hoại".
Ngày 23/1, Guaido tuyên bố mình là tổng thống lâm thời trong cuộc biểu tình chống chính phủ lớn ở Caracas. Ông nói rằng ngày này đánh dấu sự khởi đầu của một phong trào không thể ngăn cản nhằm khôi phục nền độc lập và dân chủ. Các cuộc đụng độ nổ ra giữa lực lượng an ninh và người biểu tình. Vệ binh Quốc gia phun hơi cay vào đám đông.
Cộng đồng thế giới chia rẽ trong việc ủng hộ ai là tổng thống Venezuela. Mỹ, các nước Mỹ Latin bao gồm Brazil, Colombia và Argentina công nhận Guaido là tổng thống. Pháp, Anh và EU phản đối Maduro nhưng không thể hiện rõ rằng họ ủng hộ tư cách tổng thống của Guaido. Họ kêu gọi tổ chức cuộc bầu cử mới và ca ngợi việc người Venezuela biểu tình đòi tự do dân chủ.
Trong khi đó, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc, Cuba và Bolivia đứng về phía Maduro. Giới lãnh đạo quân sự Venezuela và Tòa án Tối cao nước này vẫn giữ trung thành với Maduro.
Vài giờ sau khi Trump công nhận Guaido, Maduro tuyên bố cắt quan hệ với Mỹ và cho các nhà ngoại giao Mỹ 72 giờ để rời khỏi nước này. Venezuela còn đóng cửa đại sứ quán, lãnh sự quán ở Mỹ và rút về tất cả nhân viên ngoại giao.
Chưa rõ cuộc khủng hoảng này sẽ đi đến đâu. Guaido đã vạch ra một lộ trình cho Venezuela: Sau khi thành lập chính phủ chuyển tiếp, ông sẽ khôi phục thượng tôn pháp luật và sau đó tổ chức bầu cử tự do để "tất cả người dân Venezuela có thể quyết định tương lai"
Juan Guaido đảo chính nhưng liệu Nicolas Maduro có chính danh hay không ? Câu trả lời của Le Figaro và Liberation rất dứt khoát : Đối với nhật báo thiên hữu, một chế độ dùng súng bắn vào dân để tồn tại không phải là một chế độ dân chủ. Do vậy không thể xem chuyện « tái đắc cử » của tổng thống Nicolas Maduro hồi năm 2018 là « chính danh ».
Đã vậy, 20 năm của chế độ Chavez, do trung tá Hugo Chavez dựng lên, đã phá hoại hầu hết các định chế quốc gia. Maduro cấm các chính trị gia đối lập tranh cử, giải thể Quốc Hội lập pháp do dân bầu lên vì nghị viện này nằm trong tay đối lập. Ông đàn áp người dân biểu tình chống đời sống đắt đỏ, đòi lương thực và nhân quyền. Cuộc cách mạng « xã hội chủ nghĩa » đã làm cho quốc gia có trữ lượng dầu khí số một thế giới phải phá sản. Từ 2,5 đến 3,5 triệu dân phải bỏ nước ra đi. Venezuela giờ đây có nguy cơ trở thành một điểm nóng trong cuộc chiến tranh lạnh mới.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét